‘Nou die lijstjes vind ik getuigen van korte memorie. Dus alles wat in januari, februari, maart of april ophef maakte of van belang was, kom je helemaal niet meer tegen. Maar dat wat twee, drie weken geleden verscheen, wordt dan bejubeld. Jongens, kijk dan even goed in je agenda en in je boekenkast! Met lijstjes, is het jij wel, jij niet. Ik hou er niet van.’
Aldus de ongefilterde mening van Adriaan van Dis die desgevraagd zijn licht laat schijnen op het fenomeen eindejaarslijstjes.1
De Top 2000 is daar een bekend voorbeeld van en deze lange lijst van ‘onmisbare’ populaire nummers viert dit jaar het 25-jarig bestaan. Reden voor ons om dieper in onze denkbeeldige platenkast te duiken waar, gezien onze leeftijd, veel muziek uit de jaren 80 opduikt. Bovendien is het decennium in 2024 hofleverancier met 448 nummers.
Jasper, wat is jouw eerste associatie bij jaren 80-muziek?
Verschillende associaties: de zolderkamer van mijn buurmeisje met op de draaitafel Dynasty van Kiss en later, op een andere zolderkamer, het TDK-cassettebandje met daarop het album Raising Hell van Run-D.M.C. En MTV, ik heb veel geleerd van die muziekvideo’s. Allereerst mijn liefde voor filmbeelden. Er zijn videoclips die een nummer complementeren, afzwakken of zulke ingrediënten bevatten dat het als ‘memorabele videoclip’ bestempeld kan worden. Die elementen zijn moeilijk te definiëren omdat dit ook met smaak te maken heeft. Enjoy the Silence van Depeche Mode vind ik daar een goed voorbeeld van.
Maar op de achtergrond klinkt ook de licht melancholische orgeltoon uit I Won’t Let You Down (1982) een nummer van de band Ph.D. Zoals velen voor en velen na hem, bezingt zanger Jim Diamond de liefde.
Pas later in het decennium kwamen bands als Tears for Fears, Simple Minds en U2 bij mij in het vizier.
Kun je iets meer vertellen over wat je zo aansprak aan de videoclip van Depeche Mode?J
Ja, dat begint al na 17 seconden met het rifje van gitarist Martin Gore. Dan de korrelige videobeelden van Dave Gahan die door majestueuze landschappen wandelt in zijn cape. Toen wist ik nog niet dat (Anton) Corbijn de clip had geregisseerd. Hij zorgde er vanaf dat moment voor dat de band een sterke uitstraling kreeg, van het (bewegend) beeld tot de albumhoezen en de concertdecors. Die twee elementen hebben, als ik Depeche Mode hoor, altijd een rol gespeeld in hoe ik hun muziek ervaar.
Thomas, je stemt al een tijd op nummers voor de Top 2000. Kun je enkele van je stemfavorieten prijsgeven?
Jazeker. Het zal je niet verbazen dat meer dan de helft van mijn nummers uit de jaren 80 komt. Mijn all time favorite is Nightporter van Japan. Het is poëtisch, mysterieus en verstillend. Na al die keren luisteren heb ik het idee dat ik het nummer nog steeds niet helemaal ken, dat er nog een stukje te veroveren valt. De melodie is gebaseerd op de prachtig atmosferische Gymnopédies van Satie. En de hobo speelt een belangrijke rol in dit nummer. Ik vind het een prachtig instrument en het blijkt vaker voor te komen in mijn lievelingsliedjes, zoals in Twist in My Sobriety van Tanita Tikaram. Ook een mysterieus en poëtisch nummer trouwens.
Ik houd sowieso wel van klassieke elementen in popnummers, violen doen het bij mij ook goed. Vienna van Ultravox staat dan ook standaard in mijn lijstje.
Via welke platforms luister je deze dagen muziek. Radio, YouTube of de platenspeler?T
Ik luister in de auto naar Radio 2 en ook in de laatste dagen van het jaar, tijdens de Top 2000.
Verder maak ik vooral gebruik van YouTube, zeker omdat ik veel jaren 80-muziek luister en het met een videoclip erbij leuker maakt. Een videoclip was destijds commercieel erg belangrijk, en je kunt bij veel clips zien dat er veel aandacht aan is besteed.
Kun je een ander voorbeeld geven van albumhoezen en/of videoclips die indruk op je maakten?J
Ik denk toch de clip van Shout voor Tears for Fears, net 40 jaar geworden. De video is opgenomen bij de Durdle Door in Dorset. Deze kalkstenen boog is een aansprekend toneel voor het nummer. Lees ook vooral de comments bij de video: ‘80s music was literally made for the soul’ …
Verder ook de hoes van het album Doris Day en andere Stukken van Doe Maar. Kreeg ik voor mijn zwemdiploma; eenvoudig ontwerp met groen en roze strepen en zwart-wit fotografie. Heb ik nog steeds!
Ben je de genoemde bands in de loop van de tijd meer of minder bent gaan waarderen?J
Tja, je wordt ouder en overweegt je gedweep met een zanger of band nog eens. Al dan niet gevoed door berichten van media waarvan de onpartijdigheid betwijfeld kan worden. Los daarvan vind ik dat veel bands, die hun hoogtepunt in de jaren 80 en 90 hadden, te lang worden gepromoot. Op zich prima maar ook daar speelt muziekpers een rol, schept verwachtingen, wat zich dan uit in weer een wereldtour voor de promotie van een nieuw album.
Heb je een favoriet nummer van de afgelopen paar jaar (hoeft dus geen 80’s te zijn)?T
Doordat ik weinig de actuele muziekontwikkelingen volg, heb ik niet snel een favoriet recent nummer. Enkele jaren kwam bij mij wel Long Way Back van Young Gun Silver Fox meteen enorm binnen. Ik dacht dat het uit de jaren 60/70 kwam, zo’n bijzondere soulstem heeft de (blanke) zanger.
Volgens de wrap-up van YouTube heb ik dit jaar het meest geluisterd naar Two Skaters van Nits. Prachtige compositie. Het had vooral te maken met dat ik dit jaar twee keer hetzelfde concert van hen heb bezocht. Nog nooit eerder gedaan. Ook was ik begin dit jaar naar de film Stop Making Sense, een registratie van het concert van de Talking Heads begin jaren 80. Echt een indrukwekkend optreden, wat een energie en muzikaliteit. Het zal je niet verbazen dat ik de Talking Heads dit jaar nog nooit zo vaak heb gedraaid als daarvoor.
Welke nog actieve band uit de 80’s had van jou beter kunnen stoppen inmiddels?J
Sowieso Phil Collins, hoewel hij solo-artiest is. Of is hij al gestopt?
Noem ’ns wat ‘guilty pleasures’ uit die tijd?J/T
Jasper – Love & Pride mag ik graag horen van (Paul) King, die overigens een mullet had die niet zou misstaan in de Matlas!
Thomas – Bow Wow Wow en van Nederlandse bodem, Benny Neyman. Waarom fluister ik je naam nog blijft me ontroeren.
Als laatste, wil je iets toevoegen?T
Voor mij zijn de jaren 80 in ieder geval het decennium waar ik de liefde voor muziek met de paplepel ingegoten kreeg, met behulp van videoclips en heerlijke muziekprogramma’s als Toppop en Countdown. Het decennium ook waar je met de taperecorders en cassettebandjes aan het klooien was, maar door het betrachte geduld je juist veel aandacht had voor de muziek.
T = antwoorden van Thomas, J = antwoorden van Jasper
De titel van de post verwijst naar een nummer van Doe Maar, nummer 1882 in de Top 2000.
(Afbeeldingen: tapedeck.org)
- Uit de podcast Van Dis Ongefilterd, aflevering #30. ↩︎
Geef een reactie