Two hundred and sixty-eight thousand, one hundred and sixty-two, Two hundred and sixty-eight thousand, one hundred and sixty-three AD, daar stop ik en leg de klassieke houten liniaal neer.

Het is 13.02 uur op zaterdag 8 januari 2011. Locatie is het Stedelijk Museum in Amsterdam. De dame naast mij geef ik een hand, wij delen onze ervaringen en vervolgen daarna onze weg. Een uur eerder was ik begonnen aan een vastbesloten missie. Het doel: een bijdrage leveren aan One Million Years van de kunstenaar On Kawara (1932–2014).

Performance

Kawara (geboren in Aichi-ken, Japan) is door zijn consequente en gelaagde behandeling van de tijdwaarneming bekend geworden. In het middelpunt van zijn werk staat sinds 1966 de reeks TODAY – qua vakmanschap perfecte schilderijen die niets anders laten zien dan de datum van de dag, waarop ze geschilderd werden.
Dit werk vereist nadrukkelijk een geduldige, ja zelfs meditatieve beschouwing en verdieping. Het dwingt de kijker tot een eigen beleving van tijd en ruimte en scherpt diens bewustzijn voor verleden, heden en toekomst.¹

De ‘performance’ in het Stedelijk kun je geen meditatiesessie noemen maar ik was mij wel degelijk bewust van het moment.
Het geheel wordt op band opgenomen en er wordt een foto gemaakt tijdens de sessie. Het werd niet helemaal duidelijk waarvoor de opname gebruikt wordt. Ik kan me voorstellen dat de opnames bij exposities in andere steden worden afgespeeld als er geen voorlezers beschikbaar zijn. Zo had een medewerker van het Stedelijk al meerdere keren achter de microfoon gezeten.
In de video hierboven een sessie tijdens het AV Festival 2012 in Gateshead.

Contrast

Het deel waaruit ik voorlas bevat de jaren 1996 AD tot 1.001.995 AD. De instructie die ik vooraf kreeg toegestuurd is behoorlijk rigide:

‘One Million Years wordt voorgelezen door twee personen. Dit zijn altijd een man en een vrouw. Het is de bedoeling dat u één uur lang in het Engels leest, met normale spreekstem en op rustig tempo. U leest dan vanaf het jaartal waar uw voorganger is gestopt (dit wordt aangegeven op de fotokopie waarvan u leest). U leest om de beurt een jaartal met uw mededeelnemer. Hierbij leest de mannelijke deelnemer de oneven jaartallen en de vrouwelijke deelnemer de even jaartallen. De voorgelezen jaartallen kunt u afstrepen op de fotokopie. Mocht u het jaartal verkeerd hebben voorgelezen, dan herhaalt u het correct.’

Hoe dan ook, deze reizende expositie is Kawara’s ode aan iedereen die geleefd heeft en gaat leven. Het contrast met een kort bezoek aan de Kalverstraat naderhand kon niet groter zijn.

(Uitgelichte afbeelding: pedro_botton, Flickr, CC BY 2.0)

Eerdere versies van dit artikel verschenen op nutblog.nl en eennegenzeven.eu