In een wachtkamer was ik laatst getuige van een uitgestorven geluid. Niet geheel uitgestorven, want ik hoorde het. Het karakteristieke inbelgeluid, waarbij je een modem en een netwerkkabeltje nodig hebt, bestaat dus nog.
Dat ik het opmerkte, had te maken met dat ik even niets om handen had en het was stil, waardoor het opviel.

Er is bij onze Britse buren een actieve groep ‘geluidsjagers’ die als hobby de geluidsgeschiedenis vastlegt. Zoals Ian Rawes, initiatiefnemer en beheerder van London Sound Survey, een website waar alles van Londense straatgeluiden, ‘krakende liften’ tot ‘vechtende vosjes’ en kabbelende stroompjes te horen zijn.

In een willekeurige stad, op een willekeurig moment is er altijd wel iets te horen. Als je maar aandachtig luistert, tussen het autoverkeer door. Het punt is dat het gros van de mensen tegenwoordig met oortjes door het leven gaat. Lekker luisteren naar het geluid in je eigen filterbubbel.
Enfin, je mist zo veel, zeker op een mistige morgen in een ontwakende stad.

Wat Rawes et al. ook en vooral doen is zorgen dat geluiden van vandaag niet uitsterven. Ze nemen alles immers op voor volgende generaties en dat wordt zo onderdeel van het weefwerk van de moderne tijd.
Het Meertens Instituut doet hetzelfde met hun Nederlandse Dialectenbank. Hierin zijn geluidsbestanden van dialectopnames van vooral Nederland en Vlaanderen te beluisteren.

Voor wie het grondig wil aanpakken, is aan te bevelen technisch zo te werk te gaan dat het resultaat net is alsof je erbij bent. Maar er gaat er niets boven ‘live’ luisteren, zonder tussenkomst van apparatuur. Een unieke en intensieve ervaring.
Zoals Chris Watson, een andere geluidsjager in dit artikel, stelt: ‘Iedereen zou meer moeten luisteren,’ zegt hij. ‘Maar ze zouden moeten beginnen met wat er is. Ik heb veel gereisd maar nog steeds vind ik het meest fantastische geluid wat ik ooit heb gehoord — het mooiste, rijkste en meest melodieuze — het geluid van de merels in mijn tuin.’

Bij dezen, het geluid van een merel in de stad:

Bronnen: nytimes.com, thewire.co.uk, Uniformbooks en Vimeo
(Hoofdfoto: Billy’s Cafe, Bethnal Green, Londen © Chris Dorley-Brown – modrex.com)